Dostęp do aktualnej i dokładnej informacji przestrzennej obejmującej dane o środowisku geograficznym, obiektach i zjawiskach w całej przestrzeni otaczającej człowieka ma ogromne znaczenie w poprawnym funkcjonowaniu państwa, jego gospodarki i obywateli. Informacja przestrzenna jest wykorzystywana niemal we wszystkich sektorach gospodarki – m.in. w rolnictwie, leśnictwie, budownictwie, a także w administracji państwowej oraz działalności podmiotów prywatnych. W celu budowy społeczeństwa informacyjnego, rozwoju przedsiębiorczości, podniesienia innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw na rynku, a także zapewnienia rozwoju gospodarczego kraju, niezbędny jest powszechny i łatwy dostęp do informacji przestrzennej w formie elektronicznej.

Serwis ZABYTEK.PL w nowoczesny sposób udostępnia informacje o polskich zabytkach wraz z ich opisami, towarzyszącymi zdjęciami, atrakcyjnymi zasobami cyfrowymi (np. modelami 3D obiektów, chmurami punktów) oraz lokalizacją obiektów.

Zasoby portalu liczą ponad 24 000 obiektów. Funkcjonalna wyszukiwarka umożliwia precyzyjne przeglądanie zasobów:

- grupując je w kategoriach tematycznych (np. wyszukanie Pomników Historii, stanowisk archeologicznych, zabytków z Listy światowego dziedzictwa UNESCO itp.), które mają też specjalne oznaczenia,

- wyszukując według funkcji (np. kościoły, kamienice, zamki, grodziska, kurhany itp.),

- wyszukując według nazw własnych (np. wezwania kościoła lub nazwy własnej obiektu) lub według przynależności administracyjnej (np. zabytki z Zielonej Góry),

- zawężając wyszukiwanie do wybranych przedziałów czasowych korzystając z osi czasu.

Portal ZABYTEK.PL zintegrowany jest z portalem mapowym administrowanym przez Instytut. Każda informacja o lokalizacji obiektu oraz podstawowych cechach zabytku została umieszczona na podstawie szczegółowych informacji zawartych w bazie danych przestrzennych NID.

Widok mapy wykorzystuje dodatkowo mechanizm Google Maps, który pozwala na łatwą identyfikację wszystkich obiektów umieszczonych na portalu. Integracja z popularnym portalem mapowym pozwala również użytkownikowi znaleźć drogę do interesującego go zabytku przy wykorzystaniu urządzenia mobilnego. Atrakcyjna pod kątem popularyzacji zabytków czy planowania szlaku turystycznego, jest zakładka KOLEKCJE, która w jednym miejscu grupuje obiekty w kategoriach tematycznych. Portal jest też przykładem efektywnej współpracy ze środowiskami pasjonatów. Istotną częścią portalu są zdjęcia pochodzące z projektu społecznościowego Wiki Lubi Zabytki, nad którym NID sprawował patronat merytoryczny w latach 2011-2014. Natomiast niektóre treści mapy topograficznej pochodzą z zasobów społeczności Open Street Map.

Strona ZABYTEK.PL została zrealizowana przez studio Huncwot. Platforma do wizualizacji modeli w postaci chmur punktów CUMULUS została opracowana przez grupę badawczą Zakładu Technik Rzeczywistości Wirtualnej w Instytucie Mikromechaniki i Fotoniki Politechniki Warszawskiej według projektu i na zlecenie Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Serwis jest administrowany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa.

Portal Geostatystyczny to nowoczesne narzędzie do interaktywnej prezentacji kartograficznej da­nych statystycznych umożliwiające również dokonywanie analiz przestrzennych i wizualizację ich wy­ników na mapach. Jest to największy zasób danych o demografii, gospodarce i środowisku natural­nym zebranych w jednym systemie. Portal udostępnia dane z Banku Danych Lokalnych (BDL) oraz wyniki Powszechnego Spisu Rolnego 2010 (PSR 2010) i Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011 (NSP 2011). O unikalności Portalu Geostatystycznego świadczy fakt, że jest to jedyny portal, w którym można przetwarzać niedostępne gdzie indziej, dane jednostkowe objęte tajemnicą statystyczną.

Geoportal Otwartych Danych Przestrzennych to portal mapowy o charakterze otwartym, skupiający wszystkie dostępne usługi danych przestrzennych funkcjonujące w ramach krajowej infrastruktury danych przestrzennych.